The Window Of Tolerance (WOT) (ontwikkeld door: Dan Siegel, 1999) noemen we op de afdeling ook wel eens ‘het raampje’. Het is de manier hoe wij als afdeling naar jullie proberen te vertalen wat er gebeurt wanneer je lijf in stress of spanning schiet.
Het idee achter het raampje is dat we onze stress en spanning kunnen tekenen in een raam. In het midden van het raam is alles oké. We worden amper uitgedaagd en zijn best relaxed (Denk bijvoorbeeld aan een doorsnee vakantiedag of wanneer je rustig in de zetel Netflix ligt te kijken.).
Wanneer er iets gebeurt waardoor de stress gaat stijgen (Je lief stuurt bijvoorbeeld een berichtje met ‘We moeten eens praten.’), dan word je opeens niet meer zo relaxed. De spanning gaat stijgen en vele vragen schieten door je hoofd. Er kunnen nu twee lichamelijke reacties volgen (en jij kan niet bewust kiezen voor welke reactie je hoofd kiest): of je gaat wat actiever worden (wiebelen met je benen, onrustig worden, je spieren gaan zich wat meer opspannen, je hebt nood aan beweging of een uitlaatklep,…) of je gaat passiever worden (lusteloos, het gevoel dat het je minder kan schelen, dat het altijd jou overkomt, dat je je wil terugtrekken in een hoekje,….).
Kiest je lichaam voor het actieve stuk, dan stijg je in je raampje. Kiest je lichaam voor het passieve stuk, dan daal je in je raampje. In beide gevallen wordt functioneren (wat) moeilijker, maar lukt het je nog wel. Je bent nog in staat om les te volgen, een gesprek aan te gaan of iets te ondernemen. Het wordt alleen erg lastig. En uiteraard, hoe hoger/lager je gaat in je raampje, hoe lastiger dit wordt.
Maar het kan nog lastiger worden. Stel (ik wens het je niet toe) dat je lief die avond zegt ‘Ik heb je bedrogen en ik zie je niet meer graag, ik maak het uit.’, dan zou het kunnen dat er iets knakt in jou. Dat je (even) zo boos wordt dat je niet meer kan instaan voor wat je doet. Dat je begint te schreeuwen tegen de ander (het misschien zelf wel beseft maar het niet meer kan tegenhouden), met deuren begint te slaan, met dingen begint te gooien of zelfs agressief wordt naar de ander toe. Met andere woorden: je vindt de ‘uit’schakelaar niet meer, je hebt tijdelijk geen controle meer over wat je doet. Nu ben je boven uit je raampje gegaan.
Een andere, eveneens normale, reactie als je lief zo’n boodschap brengt is wegzakken in verdriet, je terugtrekken, in je bed of zetel blijven liggen en er letterlijk niet meer uit geraken. Met andere woorden: je vindt de ‘aan’knop niet meer en hebt wederom geen controle meer over wat je lijf doet. Je bent nu onder uit je raampje gegaan.
Het idee van het raampje is voor ons een manier om te begrijpen wat er gebeurt. Maar het is moeilijker dan dat. Het is namelijk zo dat je niet altijd naar boven of naar beneden gaat. De meeste mensen schommelen doorheen de dag tussen actief en passief.
Neem het voorbeeld met je lief: is het niet logisch dat wanneer je lief het uitmaakt, je misschien eerst heel kwaad bent (boven uit je raam) om op het einde van de dag passief in bed te liggen en te bedenken dat je nooit meer een lief zal krijgen (onder uit je raam)?
Ons signaleringsplan is erop gericht om jou zicht te helpen krijgen wanneer je spanning/emoties stijgen of dalen. Hierdoor kan je tijdig ingrijpen als je voelt dat het mis dreigt te lopen. Hierdoor blijf je langer ‘in je raampje’ en blijft er meer mentale ruimte over om actief je moeilijke situaties aan te pakken.
Deze video legt het WOT nog eens uit: